طب فیزیکی و توانبخشی در جنگ: تجربه تخلیه گروهی مجروحین جنگی در بوسنی

در پنجم فوریه 1995 یک خمپاره 120 میلی لیتری به مرکز تجاری سارایو، در بوسنی شلیک شد. این انفجار 66 نفر را کشت و 206 نفر را زخمی کرد . ایالات متحده 71 نفر از مجروحین را به landstuhle ، مرکز پزشکی منطقه ای تخلیه کرد. تعداد 28 نفر مجروح به سرویس طب فیزیکی و توانبخشی منتقل گشتند. نقش متخصصین طب فیزیکی در ارتش و کمکهای بشردوستانه و مدیریت مجروحین زمان جنگ در تخلیه گروهی کمتر از میزان واقعی آن ارزیابی گردیده اسـت .   نویسنده ، اطلاعات مربوط به عوامل نفوسی ، نوع جراحات ، عوارض و محدودیتهای عملکردی را جمع آوری کـرده اسـت . 17 تن از 28 بیمار ارزیابی شـده در طی انفجار مرکز تجاری مجروح شده اند و بقیه قبل از انفجار مجروح شده بودند . از 132 تشخیص موجود در این 28 بیمار، 31 مورد شکستگی ها، 14 مورد قطع عضو، 8 مورد اطلاعات اعصاب محیطی ، 3 مورد ضایعات طناب نخاعی و یک مورد ضربه مغزی بوده اسـت . جراحات ناشی از زخم فشاری و محدودیت حرکات مفاصل ، که هر دو ازعوارض بی حرکتی هسـتند 18 مورد از تشخیصها بوده اسـت . اختلالات حرکتی راه رفتن در همه بیماران وجود داشت و 4 بیمار نیز اختلالات شدید در فعالیتهای روزانه زندگی داشـتند .   سخن مترجم . طب فیزیکی و توانبخشی شاخه ای از علوم پزشکی است که به درمان بیماریها از طریق روشهای فیزیکی مانند نور، گرما، الکتریسیته و … می پردازد. این رشته در ایران جوان است و کاملا شناخته شده نمی باشد . در طول جنگ تحمیلی و پس از آن به علت رویکرد مثبت آن در خدمت به معلولین جنگ شاهد رشد سریع آن هستیم. مضاف بر اینکه حیطه عملکرد و روشهای درمانی غیرتهاجمی این شاخه از علوم پزشکی مورد استقبال مجامع علمی و بیماران قرار گرفته است . در حال حاضر همکاران متخصص در این رشته در ایران حدود 80 نفر هسـتند .   نگاه تازه ای که نویسنده مقاله به عملکرد و توانایی این افراد در بحرانها و تریاژ بیماران درحوادث و مجروحیتهای دسته جمعی دارد انگیزه ترجمه مقاله بود که انشاءا … مورد توجه خصوصاً مراکز نظامی قرار گیرد. ذکر این موضوع نیز ضروری است که در مقاله حاضر عملکرد بشردوستانه ایالت متحده به نوعی بزرگنمایی شده است که طبیعتاً در ترجمه مقاله نیز منعکس شده اسـت و به هیچ وجه به معنای اعتقاد و نظر مترجم تلقی نمی گردد.